Zaterdag lees ik in de De Telegraaf over de heisa over de Euro het volgende:
“Ik vind het onbegrijpelijke taal van tal van Europese politici om nu te spreken over een eurocrisis. Ze slaan wild om zich heen en maken mensen nodeloos bang.” Cees Maas (63), voormalig bankier en topambtenaar, stond mede aan de wieg van de euro en beziet de woordkeuze van politici met verbazing. “Het is een hype, pure emotie, ongefundeerd. De euro is ontworpen als verdedigingswal tegen inflatie. Nou, daar is niks mee aan de hand. De inflatie is gewoon laag in de eurolanden.”
Als je dit leest en de positie van deze bankier en top-ambtenaar wordt het allemaal wat duidelijker. In ieder geval hoe het proces van bureaucratie en ambtenaren-gekonkel die zo kenmerkend is voor de huidige Europse samenwerking loopt. En hoe groot – en dat is het verontrustende – de afstand is tussen regerenden en onderdanen. Tijd om die stal een keer schoon te vegen.
Laten wij nu denken dat onze politici geduldig werken aan het welzijn van de bevolking in Europa en voor die prachtige gedachte een Euro willen invoeren! Nee, zegt de ambtanaar en bankier die blijkbaar bij het hele proces betrokken is geweest en dus één van de weinige mensen die het verdrag van Maastricht hebben gelezen en begrepen. Nee, zegt die ambtenaar, de Euro is er voor het beteugen van de inflatie en zie: “het werkt”. Nu breekt mijn klomp.
Inflatie beteugelen is altijd een zaak geweest van verstandig overheidsbeleid. Veel landen, in Europa met name de zuidelijke landen en Frankrijk kunnen dat niet erg goed, omdat spaarzin voor slappe politici meestal niet de meest voor de hand liggende eigenschap is. De Noordelijke landen, Nederland en vooral Duitsland kunnen en doen dat beter. Als ik het verhaal van Maas nu goed lees is het vooral op aandringen van Frankrijk naar de Euro gestreefd, en “die was voor de Fransen alleen acceptabel als Duitsland de D-mark zou opofferen aan verdere Europese integratie”.
Nu, in zijn naïeviteit, wordt het allemaal duidelijk: “De Euro is er voor Frankrijk om zijn zijn inflatoire politiek door Duitsland (en Nederland) te laten financieren. En guess wat: het werk nog steeds, de inflatie is laag. Daarmee financieren we dus al jaren het beleid van Griekenland, Spanje, Italië, Portugal én Frankrijk om niet te sparen, de eigen waarde vermindering van de eigen economie niet tegen te gaan met verstandige maatregelen, want Duitsland (en Nederland!?) is er ingestonken: Duitse Marks is ingeleverd en moet nu wel.
Wat Maas natuurlijk ook weet is dat er geen monetaire en financieel beleid kan worden gevoerd rond een munt als deze niet is bebaseerd op een staatkundige structuur die zorgt dat de juiste beslissingen kunnen worden genomen als dat nodig is. We hebben nu wel een centrale Europese bank zonder gezonde democratische controle en zonder dat daartegen over een sterke regering staat. Nu weet ik wel dat de bureaucraten willen en vinden dan centrale banken aan niemand verantwoording hebben af te leggen, ze zijn immers onafhankelijk. En dan komen we op een eerder punt van mij over de euro-crisis: eerst staatkundige eenheid en dan pas een monetaire unie. Dat is de fundamentele verkeerde weeffout waardoor de Euro nu wel degelijk in gevaar is, omdat de burgers van Europa gaan begrijpen dat ze er ingeluisd zijn. Economische is de Europese Monetaire Unie op wereld niveau al lang niet opgevallen door bijzondere economische prestatie.
Maar de volgende verdediging van de bureaucraten staat in stelling: als de regeringen van Europa niet in staat zijn die sterke regering te organiseren, dan trekt Brussel, en daarmee de Fransen, dat zelf wel naar zich toe. Na de verschrikkingen van de dictatuur van het proletariaat, staan we nu aan de vooravond van een nieuwe variant: de dictatuur van de banken. En hoe goed die in staat zijn om de wereld te leiden hebben in de afgelopen jaren natuurlijk gezien. Het ziet er somber uit voor ons in Europa.